domenica 25 maggio 2025
venerdì 23 maggio 2025
SIAMO "CAPACI" DI RICORDARE FALCONE, SUA MOGLIE E LA SCORTA. 33 anni fa avveniva l'attentato
33 anni fa, il 23 maggio 1992, alle 17.58, una carica di 500 chili di tritolo fece esplodere l’autostrada A29 all’altezza di Capaci.
Morirono il giudice Giovanni Falcone, sua moglie Francesca Morvillo, e i tre uomini della scorta Antonio Montinaro, Vito Schifani e Rocco Dicillo.
Questa è la mafia. Non dimentichiamolo.
.
Sistemata come prima.
Non è stato il piombo
e neanche la lupara.
È stato un terremoto,
sembrò fosse finito il mondo.
Hanno fatto saltare l’autostrada.
Chi da Palermo ora si reca a Capaci
la trova bella e risistemata.
*
Dalla mia raccolta The Poet Sings For All / Lu pueta canta pi tutti, introduction and traslation into English verse by Gaetano Cipolla, "Legas" New York 2014
giovedì 22 maggio 2025
Testa Di Turcu E Basilicò (feat. Giusy Pitruzzella)
Il testo della canzone, preceduto da una nota esplicativa, è tradotto - tramite ChatGPT - in inglese, spagnolo, portoghese, francese, tedesco, quechua, vietnamita, giapponese, cinese e tamil.
The lyrics of the song, through ChatGPT, are translated into English, Spanish, Portuguese, French, German, Quechua, vietnamese, Japanese, Chinese and Tamil.
The lyrics of the song, through ChatGPT, are translated into English, Spanish, Portuguese, French, German, Quechua, vietnamese, Japanese, Chinese and Tamil.
TESTA DI TURCU E BASILICÒ
Canzone per le Teste di Moro
Testo e musica: Piero Carbone
Voce: Giusy Pitruzzella
Flauto traverso: Antonio Curcio, fisarmonica: Angelo Sanfilippo, chitarre e arrangiamento: Salvatore Sciacca, scacciapensieri (marranzano): Piero Carbone; anche il violoncello è stato registrato dal vivo in fase di arrangiamento.
*
La canzone è ispirata a un evento leggendario accaduto durante la dominazione islamica in Sicilia, intorno all’anno 1000.
Si racconta che un Moro (comunemente chiamato “Turco” per indicare un uomo dalla pelle scura) si innamorò di una giovane donna di Palermo, che viveva nel quartiere denominato “Kalsa.”
La ragazza ricambiava il suo affetto, e i due si innamorarono.
Tuttavia, quando la bella siciliana scoprì che il suo Moro (o Turco) intendeva lasciarla per tornare da sua moglie e dai figli (presumibilmente in Africa), non lo accettò.
Non volendo perderlo del tutto, fece in modo che morisse e usò il suo teschio come vaso per piantarvi del basilico da esporre alla finestra.
Immaginò che, in futuro, gli artisti avrebbero creato una coppia di vasi con le sembianze sue e di lui.
Così, se non era stato possibile in vita, dopo la morte sarebbero rimasti insieme per sempre sotto forma di teste scolpite rivolte l’una verso l’altra. Sono rinomate quelle in ceramica, decorate nei modi più fantasiosi.
Lo scrittore Giovanni Boccaccio, nella sua opera Decameron, racconta una storia simile, ambientata a Messina, e con diverso finale.
Secondo questa versione, una giovane "messinese" si innamora di Lorenzo, ma i tre fratelli di lei, ricchi commercianti, non accettano la relazione con un loro sottoposto e lo uccidono.
Lorenzo compare in sogno ad Elisabetta invitandola a non aspettarlo più e le indica il posto dove è stato sepolto.
La giovane segue le indicazioni del sogno e trova il corpo; in segreto spicca la testa e la colloca in un vaso di basilico.
I fratelli se ne accorgono, si insospettiscono e fanno sparire il vaso. Elisabetta non sopporta il distacco, ne muore di dolore sospirando:
"Qual esso fu lo malo cristiano, / che mi furò la grasta...".
Testo della canzone in dialetto siciliano
Ritornello:
Ti dissi "resta" e tu dicisti "no"
Testa di Turcu e basilicò.
Basilicò ci misi a la finestra
nni la tò crozza comu fussi grasta.
Ti dissi "resta" e tu dicisti "no"
Ti dissi "resta" e tu dicisti "no"
Dicisti "no no no".
Pirchì dicisti "no"?
I
Pi l’Africa vulivatu scappari,
La Kalsa di Palermu abbannunari.
P'amuri, Amuri, iu persi la testa.
Pinzannu a chiddra mi dicisti “Basta”.
Amata, iu t’amà - vu e fummu amanti:
La mmidia li sbampà - va a tanti e tanti.
Tu mi vulisti e iù - ti dissi "sì".
Abbannunari a mia - pirchì, pirchì?
II
L’amuri tò fu farsu, di facciata,
Rigina mi cridiva e no criata.
Na grasta mi ristà e iu mischina
Di lacrimi l'assuppu ogni matina.
Testa di Turcu, tù, di terracotta,
Di terracotta a mìa m’ann’a fari.
Allatu a tia, Amùri, anchi si morta,
Testa cu testa nn’àmm’a taliari.
III
Di terracotta è fatta a Munriali.
A Burgiu è virdi, di cilesti mari.
A Scicli e Castelbuonu, ddrà si mancia.
L’artista la fa bella e la stracancia.
La fannu a Santu Stefanu giganti.
A Sciacca luci comu gran brillanti!
Caltagiruni, lu primatu è tò.
Ognunu l’avi n càpu lu comò.
*
Versione italiana
TESTA DI TURCO E BASILICO
Canzone per le Teste di Moro
Ritornello:
Ti ho detto "rimani" e tu hai risposto"no".
Testa di Turco e chioma di basilico.
Basilico ho esposto alla finestra
dentro il tuo teschio come se fosse un vaso.
Ti ho detto "rimani" e tu hai risposto"no".
Ti ho detto "rimani" e tu hai risposto"no".
Hai risposto "no no no".
Perché hai risposto no"?
I
Per l'Africa tu volevi fuggire
E abbandonare la Kalsa di Palermo.
Per amore, Amore, io ho perso la testa.
Pensando a quella tu mi hai detto "basta".
Amata, io ti amai e fummo amanti:
l'invidia li struggeva tanti e tanti.
Tu mi hai voluta e io ti ho detto "sì".
Abbandonare a me, perché? perché?
II
L'amore tuo fu falso, di facciata,
Regina mi credevo, non una inserviente.
Soltanto un vaso me n'è rimasto e io poveretta
Di lacrime lo innaffio ogni mattina.
Testa di Turco, tu, di terracotta.
Di terracotta mi devono fare.
Accanto a te, Amore, anche se morta,
Testa con testa ci staremo a guardare.
III
Di terracotta è fatta a Monreale.
A Burgio è verde, di celeste mare.
A Scicli e Castelbuono la si può mangiare.
L'artista la fa bella e la modella.
La fanno a Santo Stefano gigante.
A Sciacca luccica come gran brillante.
Caltagirone, il primato è tuo.
Ciascuno la tiene sopra il comò.
*
English Translation
The song is inspired by a legendary event that took place during the Arab presence in Sicily around the year 1000.
It is said that a Moor (commonly called a “Turk” to refer to a dark-skinned man) fell in love with a young woman from Palermo, who lived in a neighborhood called "Kalsa."
The girl returned his love, and the two fell deeply in love.
However, when the beautiful Sicilian woman found out that her Moor (or Turk) planned to leave her to return to his wife and children, she was not willing to accept it.
Not wanting to lose him completely, she made sure he died and used his skull as a pot to plant basil in, placing it on the windowsill.
She imagined that, in the future, artists would create a pair of vases shaped like him and her.
Thus, if it had not been possible to be together in life, they would forever be united after death, as sculpted heads facing each other. Those made of ceramic, decorated in the most imaginative ways, are renowned.
Writer Giovanni Boccaccio, in his work Decameron, tells a similar story set in Messina, with a different ending.
According to this version, a young "Messinese" girl falls in love with Lorenzo, but her three brothers, wealthy merchants, do not accept the relationship with their subordinate and kill him.
Lorenzo appears in a dream to Elisabetta, inviting her not to wait for him anymore and indicating the place where he was buried. The young woman follows the dream's instructions and finds the body; secretly, she cuts off his head and places it in a basil pot: every day she contemplates it and waters it with her tears.
The brothers become suspicious, notice what is happening, and make the pot disappear. Elisabetta cannot bear the separation and dies of grief, sighing: "Who was the bad person who stole my pot..."
Turkish Head and Basil
Song for the Moorish Heads
Chorus:
I told you "stay," and you answered "no."
Turkish head and basil sprout.
I displayed basil in the window,
inside your skull as if it were a vase.
I told you "stay," and you answered "no."
I told you "stay," and you answered "no."
You answered "no, no, no."
Why did you answer "no"?
I
You wanted to run away to Africa
And leave Palermo’s Kalsa behind.
For love, love, I lost my mind.
Thinking of her, you told me "enough."
My beloved, I loved you and we were lovers:
Envy consumed many of us.
You wanted me, and I said "yes."
Leaving me, why? why?
II
Your love was false, superficial,
I thought I was a queen, not a servant.
Only a vase remains of me, and I, poor thing,
Water it with tears every morning.
Turkish Head, you, made of terracotta.
Made of terracotta, they should craft me.
Next to you, love, even if I’m dead,
Head to head, we’ll keep watching each other.
III
Made of terracotta in Monreale.
In Burgio, it’s green, like the blue sea.
In Scicli and Castelbuono, you can eat it.
The artist makes it beautiful, and the model.
They make a giant one in Santo Stefano.
In Sciacca, it shines like a big diamond.
Caltagirone, the pride is yours.
Everyone keeps it on the dresser.
*
Versión en español
La canción está inspirada en un evento legendario ocurrido durante la dominación islámica en Sicilia, alrededor del año 1000.
Se cuenta que un moro (comúnmente llamado "turco" para referirse a un hombre de piel oscura) se enamoró de una joven de Palermo, que vivía en el barrio llamado "Kalsa".
La joven correspondía a su afecto, y ambos se enamoraron.
Sin embargo, cuando la bella siciliana descubrió que su moro (o turco) tenía la intención de dejarla para volver con su esposa e hijos (presumiblemente en África), no lo aceptó.
No queriendo perderlo por completo, hizo que muriera y usó su cráneo como maceta para plantar albahaca, que colocaba en la ventana.
Imaginó que, en el futuro, los artistas crearían un par de macetas con sus formas y las de él.
Así, si en vida no había sido posible estar juntos, después de la muerte permanecerían juntos para siempre en forma de cabezas talladas que se miran mutuamente.
El escritor Giovanni Boccaccio, en su obra Decamerón, cuenta una historia similar, ambientada en Messina, y con un final diferente.
Según esta versión, una joven de Mesina se enamora de Lorenzo, pero sus tres hermanos, ricos comerciantes, no aceptan la relación con uno de sus subordinados y lo matan.
Lorenzo se le aparece en sueños a Elisabetta invitándola a no esperarlo más y le indica el lugar donde ha sido enterrado. La joven sigue las indicaciones del sueño y encuentra el cuerpo; en secreto, le corta la cabeza y la coloca en una maceta de albahaca: cada día la contempla durante horas y la riega con sus lágrimas.
Los hermanos se dan cuenta, se sospechan y hacen desaparecer la maceta. Elisabetta no soporta la separación y muere de dolor suspirando:
— ¿Quién fue la mala persona que me robó la maceta...?
Cabeza de Turco y Albahaca
Canción para las Cabezas de Moro
Estribillo:
Te dije "quédate" y tú respondiste "no".
Cabeza de Turco y melena de albahaca.
Albahaca puse en la ventana
dentro de tu cráneo como si fuera un jarrón.
Te dije "quédate" y tú respondiste "no".
Te dije "quédate" y tú respondiste "no".
Respondiste "no no no".
¿Por qué respondiste "no"?
I
Por África querías huir
y abandonar la Kalsa de Palermo.
Por amor, amor, perdí la cabeza.
Pensando en ella me dijiste "basta".
Amada, te amé y fuimos amantes:
la envidia los consumía a muchos y muchos.
Tú me quisiste y yo te dije "sí".
¿Dejarme a mí, por qué? ¿por qué?
II
Tu amor fue falso, de fachada,
creía que era reina, no una sirvienta.
Solo me quedó un jarrón y yo, pobrecita,
lo riego de lágrimas cada mañana.
Cabeza de Turco, tú, de terracota.
De terracota me deben hacer.
Junto a ti, amor, aunque esté muerta,
cabeza con cabeza nos miraremos.
III
De terracota está hecha en Monreale.
En Burgio es verde, del mar celeste.
En Scicli y Castelbuono se puede comer.
El artista la hace bella y la modelo.
La hacen en Santo Stefano gigante.
En Sciacca brilla como un gran brillante.
Caltagirone, tú tienes el primado.
Cada uno la tiene sobre la cómoda.
*
Versão em português
A canção é inspirada em um evento lendário ocorrido durante a dominação islâmica na Sicília, por volta do ano 1000.
Conta-se que um mouro (comumente chamado de "turco" para se referir a um homem de pele escura) se apaixonou por uma jovem de Palermo, que vivia no bairro chamado "Kalsa".
A jovem correspondia ao seu afeto, e ambos se apaixonaram.
No entanto, quando a bela siciliana descobriu que seu mouro (ou turco) tinha a intenção de deixá-la para voltar com sua esposa e filhos (presumivelmente na África), ela não aceitou.
Não querendo perdê-lo completamente, ela mandou que ele morresse e usou seu crânio como vaso para plantar manjericão, que colocava na janela.
Ela imaginou que, no futuro, os artistas criariam um par de vasos com suas formas e as dele.
Assim, se em vida não foi possível ficarem juntos, após a morte permaneceriam juntos para sempre na forma de cabeças esculpidas que se olham mutuamente.
O escritor Giovanni Boccaccio, em sua obra Decameron, conta uma história semelhante, ambientada em Messina, com um final diferente.
CABEÇA DE MOURO E MANJERICÃO
Canção para as Cabeças de Mouro
Refrão:
Eu te disse "fique" e você respondeu "não".
Cabeça de Turco e cabelo de manjericão.
Manjericão que eu coloquei na janela
dentro do seu crânio como se fosse um vaso.
Eu te disse "fique" e você respondeu "não".
Eu te disse "fique" e você respondeu "não".
Você respondeu "não não não".
Por que você respondeu "não"?
I
Por África você queria fugir
E abandonar a Kalsa de Palermo.
Por amor, Amor, eu perdi a cabeça.
Pensando nela, você me disse "basta".
Amada, eu te amei e fomos amantes:
a inveja os consumia tantos e tantos.
Você me quis e eu te disse "sim".
Deixe-me, por quê? por quê?
II
Seu amor foi falso, de fachada,
Rei eu me achava, não uma empregada.
Só um vaso me restou e eu, pobrezinha,
De lágrimas o rego toda manhã.
Cabeça de Turco, você, de terracota.
De terracota devem me fazer.
Ao seu lado, Amor, mesmo morta,
Cabeça com cabeça vamos ficar olhando.
III
De terracota é feita em Monreale.
Em Burgio é verde, do mar celeste.
Em Scicli e Castelbuono ela se pode comer.
O artista a faz bonita e a modelo.
Fazem em Santo Stefano gigante.
Em Sciacca brilha como um grande brilhante.
Caltagirone, o primado é seu.
Cada um a mantém sobre o criado-mudo.
*
Version française
La chanson s'inspire d'un événement légendaire qui aurait eu lieu lors de la domination islamique en Sicile, vers l'an 1000.
On raconte qu'un Mauresque (communément appelé « Turc » pour désigner un homme à la peau foncée) est tombé amoureux d'une jeune femme de Palerme, qui vivait dans le quartier appelé « Kalsa ».
La jeune femme lui rendait son amour, et ils sont tombés amoureux.
Cependant, lorsque la belle sicilienne a découvert que son Mauresque (ou Turc) avait l'intention de la quitter pour retourner auprès de sa femme et de ses enfants (probablement en Afrique), elle ne l'a pas accepté.
Ne voulant pas le perdre complètement, elle a fait en sorte qu'il meure et a utilisé son crâne comme vase pour y planter du basilic à exposer à la fenêtre.
Elle imaginait qu'à l'avenir, des artistes créeraient une paire de vases avec ses traits et ceux de lui.
Ainsi, si cela n'avait pas été possible de son vivant, après sa mort, ils seraient restés ensemble pour toujours sous forme de têtes sculptées se regardant l'une l'autre.
L'écrivain Giovanni Boccaccio, dans son œuvre Decameron, raconte une histoire similaire, se déroulant à Messine, avec une fin différente.
Tête de Turc et Basilic
Chanson pour les Têtes de Moro
Refrain :
Je t'ai dit « reste » et tu as répondu « non ».
Tête de Turc et chevelure de basilic.
J'ai exposé du basilic à la fenêtre
dans ton crâne comme s'il s'agissait d'un vase.
Je t'ai dit « reste » et tu as répondu « non ».
Je t'ai dit « reste » et tu as répondu « non ».
Tu as répondu « non non non ».
Pourquoi as-tu répondu « non » ?
I
Pour l'Afrique tu voulais fuir
Et abandonner la Kalsa de Palerme.
Par amour, amour, j'ai perdu la tête.
En pensant à toi, tu m'as dit « ça suffit ».
Aimée, je t'ai aimée et nous étions amants :
la jalousie les dévorait tant et tant.
Tu m'as voulu et je t'ai dit « oui ».
Me laisser, pourquoi ? pourquoi ?
II
Ton amour était faux, en façade,
Je me croyais reine, pas une servante.
Il ne me reste qu'un vase, et moi pauvre
Je l'arrose de larmes chaque matin.
Tête de Turc, toi, en terre cuite.
De terre cuite, on doit me faire.
À côté de toi, amour, même morte,
Tête contre tête, nous nous regarderons.
III
De terre cuite, elle est faite à Monreale.
À Burgio, elle est verte, comme la mer céleste.
À Scicli et Castelbuono, on peut la manger.
L'artiste la rend belle et la modèle.
Ils la font à Santo Stefano en géant.
À Sciacca, elle brille comme un grand diamant.
Caltagirone, c'est ton privilège.
Chacun la garde sur la commode.
*
German version
Das Lied ist inspiriert von einem legendären Ereignis, das während der islamischen Herrschaft auf Sizilien um das Jahr 1000 stattfand.
Es wird erzählt, dass sich ein Mohr (allgemein als „Türke“ bezeichnet, um einen Mann mit dunkler Hautfarbe zu beschreiben) in eine junge Frau aus Palermo verliebte, die im Viertel namens „Kalsa“ lebte.
Das Mädchen erwiderte seine Liebe, und die beiden verliebten sich.
Doch als die schöne Sizilianerin erfuhr, dass ihr Mohr (oder Türke) sie verlassen wollte, um zu seiner Frau und seinen Kindern zurückzukehren (vermutlich in Afrika), akzeptierte sie das nicht.
Um ihn nicht ganz zu verlieren, sorgte sie dafür, dass er starb, und benutzte seinen Schädel als Topf, um Basilikum darin zu pflanzen, das sie an das Fenster stellte.
Sie stellte sich vor, dass in Zukunft Künstler ein Paar Vasen mit ihren und seinen Gesichtszügen schaffen würden.
So würden sie, wenn es im Leben nicht möglich war, nach dem Tod für immer zusammen bleiben – in Form von geschnitzten Köpfen, die einander zugewandt sind.
Der Schriftsteller Giovanni Boccaccio erzählt in seinem Werk Decameron eine ähnliche Geschichte, die in Messina spielt, mit einem anderen Ende.
TURKISCHE KOPF UND BASILIKUM
Lied für die Muranoköpfe
Refrain:
Ich habe dir gesagt „Bleib“, und du hast „Nein“ geantwortet.
Turkischer Kopf und Basilikumhaar.
Basilikum habe ich vor das Fenster gestellt,
In deinem Schädel, als wäre es eine Vase.
Ich habe dir gesagt „Bleib“, und du hast „Nein“ geantwortet.
Ich habe dir gesagt „Bleib“, und du hast „Nein“ geantwortet.
Du hast „Nein, nein, nein“ gesagt.
Warum hast du „Nein“ gesagt?
I
Für Afrika wolltest du fliehen,
Und die Kalsa von Palermo verlassen.
Aus Liebe, Liebe, habe ich den Kopf verloren.
Daran denkend hast du mir gesagt „Genug“.
Geliebte, ich habe dich geliebt und wir waren Liebende:
Der Neid hat viele von uns zerfressen.
Du hast mich gewollt, und ich habe „Ja“ gesagt.
Verlassen nur mich, warum? warum?
II
Deine Liebe war falsch, nur Schein,
Ich glaubte, ich sei Königin, nicht nur eine Dienerin.
Nur eine Vase ist von mir geblieben, und ich, die Arme,
Gieße jeden Morgen Tränen hinein.
Turkischer Kopf, du, aus Terrakotta.
Aus Terrakotta soll man mich machen.
Neben dir, Liebe, auch wenn ich tot bin,
Kopf an Kopf werden wir schauen.
III
Aus Terrakotta ist sie gemacht in Monreale.
In Burgio ist sie grün, vom blauen Meer.
In Scicli und Castelbuono kann man sie essen.
Der Künstler macht sie schön, die Modellistin.
Sie machen sie in Santo Stefano riesig.
In Sciacca glänzt sie wie ein großer Diamant.
Caltagirone, du hast das Vorrecht.
Jeder hält sie auf dem Nachttisch.
*
Takiqa ispirasqa kachkan huk qillqa willakuywan, islamico kamachikuymanta Sicilia llaqtapi, kimsayuq watapi (año 1000).
Willakun huk Moro (comunmente sutichasqa “Turco” huk yana qarayuq runata ninapaq) munakuq huk sipas palermolapi, “Kalsa” sutichasqa barrio nisqapi tiyaq.
Sumaq sipasqa munayninwan kutichirqan, iskayninkum munanakurqan.
Ichaqa, sumaq siciliana sipasqa yacharuspan Moro (uta Turco) nisqa wasipi warmi wawankunaman (seguramente África suyupi) ripunanpaq munananta, manam chayta munarqanchu.
Manam chayta llumpayta chinkachiyta munaspan, wañuchirqan, umantaq maceta hina servichirqan basilico albasilata ventana patapi rikuchinapaq.
Yuyarirqan, k’ayantu tiempopi artistakuna iskay macetakunata ruwanqaku paypa simbianzankunawan.
Chaynaqa, kawsaypi mana posible kaspan, wañusqankupiqa wiñaypaq kanku umankunawan tallisqa, huknin hukninta qhawaspa. Chaykunaqa cerámicapi ruwasqa, ancha sumaqta dekorasqa.
Qillqaq Giovanni Boccaccio, Decameron sutiyuq obranpi, huk kuti willakun Messina llaqtapi, huk tukukuyniyuq.
TURCO UMA ALBASILA WAN
Taki Moro Umankunapaq
K’uchu:
Nirqaniki "qhipay" nispay, nirqanki "mana".
Turco uma, albasila chukchayuq.
Albasilata ventanapi rikuchirqani,
Umayki ukhupi maceta hinata.
Nirqaniki "qhipay" nispay, nirqanki "mana".
Nirqaniki "qhipay" nispay, nirqanki "mana".
Nirqanki "mana, mana, mana".
¿Imarayku nirqanki mana?
I
África suゆpiqa qhawanaykita munarqanki,
Palermo Kalsa nisqata saqepuyta.
Munakuymanta, Munakuy, uma chinkarqani.
Chayta yuyaspay nirqanki "hawsay".
Munakusqay, munakurqaniki, munakuqkuna karqayku:
Phiñakuyninmi achka achkata ñit’irqan.
Munawarqanki, nirqani “arí”.
¿Imarayku saqepuwanki, imarayku?
II
Munakuyniykiqa llullu karqan, ñawpaqlla,
Reina nirqani kani, mana sirvienta.
Huk macetalla qhiparqan, ¡pobrecita!
Wiqiwan tutamanta riegakuni.
Turco uma, qan, t’uru t’urumanta.
T’uru t’urumanta ruwawanqaku.
Qanpa ladoyki, Munakuy, wañusqapas,
Uma umawan qhawasunchis wiñaypaq.
III
T’uru t’urumanta ruwasqa Monreale llaqtapi.
Burgio llaqtapi q’umir, mama quchamanta celeste.
Scicli, Castelbuono llaqtapi mikhuyta atikun.
Artista sumaqta ruwan, modelanpas.
Santo Stefano llaqtapi hatun hatunta ruwan.
Sciacca llaqtapi k’anchay k’anchayninyuq brillante hina.
Caltagirone, primacía niqmi qampa.
Sapa runa comò patapi hap’inku.
Note sulla traduzione: Il quechua non ha termini esatti per alcune parole italiane come "basilico" (albasila), "terracotta" (t’uru t’uru), o "comò" (comò), quindi sono stati mantenuti come prestiti linguistici o adattati con termini descrittivi.
Alcuni concetti, come l'invidia o l'idea di "facciata", sono stati espressi con termini equivalenti che trasmettono il senso in quechua (es. phiñakuy per invidia, ñawpaqlla per facciata).
Ho cercato di preservare il ritmo poetico e la struttura del testo, adattandola alla sintassi e al tono del quechua.
*
"Phiên bản tiếng Việt"
Bài hát được lấy cảm hứng từ một sự kiện huyền thoại xảy ra trong thời kỳ thống trị Hồi giáo ở Sicilia, vào khoảng năm 1000.
Người ta kể rằng một người Moor (thường được gọi là “người Thổ” để chỉ một người đàn ông da ngăm) đã phải lòng một cô gái trẻ ở Palermo, sống tại khu phố có tên là “Kalsa.”
Cô gái đáp lại tình cảm của anh ta, và cả hai đã yêu nhau.
Tuy nhiên, khi cô gái xinh đẹp người Sicilia phát hiện ra rằng người Moor (hay người Thổ) của cô định rời bỏ cô để trở về với vợ và các con của anh ta (có lẽ ở châu Phi), cô không chấp nhận điều đó.
Không muốn hoàn toàn mất anh ta, cô đã khiến anh ta chết và sử dụng hộp sọ của anh làm bình để trồng húng quế, đặt ở cửa sổ.
Cô tưởng tượng rằng, trong tương lai, các nghệ sĩ sẽ tạo ra một cặp bình mang hình dáng của cô và anh.
Vậy nên, nếu không thể ở bên nhau khi còn sống, sau khi chết, họ sẽ mãi mãi ở cùng nhau dưới dạng những cái đầu được chạm khắc, hướng mặt vào nhau. Những chiếc đầu này, đặc biệt nổi tiếng khi làm từ gốm, được trang trí theo những cách đầy sáng tạo.
Nhà văn Giovanni Boccaccio, trong tác phẩm Decameron của mình, kể một câu chuyện tương tự, lấy bối cảnh ở Messina, nhưng có kết thúc khác.
Phiên bản tiếng Việt
ĐẦU NGƯỜI THỔ NHĨ KỲ VÀ HÚNG QUẾ
Bài hát dành cho những chiếc đầu người Thổ Nhĩ Kỳ
Điệp khúc:
Anh nói "hãy ở lại" và em đáp "không".
Đầu người Thổ Nhĩ Kỳ và tán lá húng quế.
Húng quế anh đặt bên cửa sổ,
Trong hộp sọ em như thể một chiếc bình.
Anh nói "hãy ở lại" và em đáp "không".
Anh nói "hãy ở lại" và em đáp "không".
Em đáp "không, không, không".
Tại sao em lại đáp "không"?
I
Vì châu Phi, em muốn trốn chạy,
Bỏ lại Kalsa của Palermo.
Vì tình yêu, ôi Tình Yêu, anh đã mất trí.
Nghĩ về em, em bảo anh "đủ rồi".
Người yêu ơi, anh đã yêu em và chúng ta là tình nhân:
Ghen tị đã thiêu đốt biết bao người.
Em đã muốn anh và anh đã nói "có".
Sao lại bỏ rơi anh, tại sao? Tại sao?
II
Tình yêu của em là giả, chỉ là bề ngoài,
Anh tưởng mình là nữ hoàng, không phải người hầu.
Chỉ còn lại một chiếc bình, và anh, kẻ khốn khổ,
Mỗi sáng tưới nó bằng những giọt lệ.
Đầu người Thổ Nhĩ Kỳ, em, làm từ đất nung.
Họ cũng phải làm anh từ đất nung.
Bên cạnh em, Tình Yêu, dù đã chết,
Đầu bên đầu, chúng ta sẽ mãi nhìn nhau.
III
Làm từ đất nung ở Monreale.
Ở Burgio là màu xanh, của biển biếc.
Ở Scicli và Castelbuono, người ta có thể ăn nó.
Nghệ sĩ làm nó đẹp và tạo hình.
Ở Santo Stefano, nó to lớn.
Ở Sciacca, nó lấp lánh như kim cương rực rỡ.
Caltagirone, vinh quang thuộc về ngươi.
Mỗi người giữ nó trên tủ com-mốt.
日本語版 (Nihongo-ban)
この歌は、1000年頃のイスラム支配下のシチリアで起こった伝説的な出来事にインスピレーションを得ています。 ある日、モロ（一般的に「トルコ人」と呼ばれ、肌の色が濃い男性を指す）の男が、パレルモの「カルサ」地区に住む若い女性に恋をしました。 その女性も彼に惹かれ、二人は恋に落ちました。 しかし、美しいシチリアの女性は、彼女のモロ（またはトルコ人）が妻と子供たち（おそらくアフリカにいると考えられる）に会うために別れようとしていることを知り、これを受け入れませんでした。 彼女は彼を完全に失いたくなかったため、彼を殺し、その頭蓋骨をバジルの鉢として使い、窓辺に飾ることにしました。 彼女は、将来、芸術家たちが彼と彼女の姿をした花瓶のペアを作るだろうと想像しました。 こうして、生きている間は叶わなかったことも、死後にはお互いに向き合う彫刻された頭の形で永遠に一緒にいられると考えたのです。
もし他にも知りたいことがあれば、遠慮なく教えてくださいね！
ジョヴァンニ・ボッカッチョという作家は、彼の作品『デカメロン』の中で、メッシーナを舞台にした似たような物語を、異なる結末とともに語っています。
リフレイン：
「留まれ」と言ったら、「いいえ」と答えた。
トルコの頭とバジルの髪。
バジルを窓辺に飾った。
あなたの頭蓋骨の中に花瓶のように。
「留まれ」と言ったら、「いいえ」と答えた。
「留まれ」と言ったら、「いいえ」と答えた。
「いいえ、いいえ、いいえ」と答えた。
なぜ「いいえ」と答えたの？
I
アフリカへ逃げたかった
そして、パレルモのカルサを離れたかった。
愛のために、愛のために、私は頭を失った。
あなたが「もういい」と言ったときに。
愛しい人、私はあなたを愛し、恋人だった：
嫉妬が多くの人を苦しめた。
あなたは私を望み、私は「はい」と答えた。
私を放っておいて、なぜ？なぜ？
II
あなたの愛は偽りだった、見せかけのもの、
女王だと思っていたけれど、ただの召使いだった。
ただ一つの花瓶だけが残り、私はかわいそうに
毎朝涙で水をやる。
トルコの頭、あなたは、陶器の。
陶器で作られるべきだ。
あなたのそばに、愛しい人、死んでも、
頭と頭を見つめ合っている。
III
陶器はモンレアーレで作られた。
ブルジオでは青い海の緑。
シクリやカステルブオーノでは食べられる。
芸術家は美しく作り、モデルも。
サントステファノでは巨大に作られる。
シャッカでは輝き、宝石のよう。
カルタジローネはあなたのもの。
誰もが引き出しの上に置いている。
もし他にも知りたいことがあれば教えてね！
*
中文版 (Zhōngwén bǎn)
这首歌的灵感来自于公元1000年前后，伊斯兰统治下的西西里发生的一个传奇事件。
据说，一个被称为“土耳其人”的摩尔人（通常用“土耳其人”来指肤色较深的人）爱上了巴勒莫的一位年轻女子，她住在被称为“卡尔萨”的街区。
这位女孩也回应了他的感情，两人相爱了。
然而，当美丽的西西里女子得知她的摩尔人（或“土耳其人”）打算离开她，回到他的妻子和孩子（可能在非洲）时，她无法接受。
为了不完全失去他，她设法让他死去，并用他的头骨作为花盆，种植罗勒，放在窗户上展示。
她想象，将来艺术家们会创作出一对以他和她的面貌为模样的花瓶。
因此，如果在生前无法在一起，死后他们也会永远在一起，以彼此相对的雕刻头颅的形式存在。
如果你还需要其他帮助，随时告诉我！
作家乔万尼·薄伽丘在他的作品《十日谈》中讲述了一个类似的故事，故事发生在墨西拿，结局也不同。
TURCU 头和罗勒
为摩洛人头颅而作的歌
副歌：
我告诉你“留下来”，你却回答“不要”。
土耳其头和罗勒的发丝。
我把罗勒放在窗台上，
就像放在花瓶里一样，在你的头骨里面。
我告诉你“留下来”，你却回答“不要”。
我告诉你“留下来”，你却回答“不要”。
你回答“不要不要不要”。
为什么你回答“不要”？
I
为了非洲你想逃跑，
离开巴勒莫的卡尔萨。
为了爱，我失去了理智。
想到你，我对你说“够了”。
亲爱的，我爱你，我们曾是恋人：
嫉妒折磨着许多许多。
你追求我，我说“是”。
离开我，为什么？为什么？
II
你的爱是虚假的，表面上的，
我曾以为你是女王，不是仆人。
只剩下一只花瓶，我可怜的，
每天早上用泪水浇灌它。
土耳其头，你，是陶土做的。
陶土让我变得坚硬。
在你身边，爱，即使死去，
头对头，我们会一直看着对方。
III
陶土制成于蒙雷阿莱。
在布尔吉奥是绿色的，像碧海一样。
在希奇利和卡斯特尔布沃诺可以吃到。
艺术家让它变得漂亮，模特也如此。
在圣斯特凡诺做得巨大。
在斯卡卡闪耀如一颗大钻石。
卡尔塔吉拉诺，荣誉属于你。
每个人都把它放在梳妆台上。
*
தமிழ் பதிப்பு
பாடல் சிசிலியில் இஸ்லாமிய ஆட்சியின் கீழ், கி.பி. 1000 ஆம் ஆண்டைச் சுற்றி நடந்த ஒரு புராண நிகழ்வால் ஈர்க்கப்பட்டது.
பாலர்மோவில் "கல்சா" என்று அழைக்கப்படும் பகுதியில் வசித்த ஒரு இளம் பெண்ணை ஒரு மூர் (பொதுவாக "துருக்கன்" என்று அழைக்கப்பட்ட, கருமையான தோலுடைய ஒரு ஆணைக் குறிக்க) காதலித்ததாகக் கூறப்படுகிறது.
அந்தப் பெண் அவனது பாசத்தை திருப்பிக் கொடுத்தாள், இருவரும் காதலில் விழுந்தனர்.
எனினும், அழகிய சிசிலியப் பெண் தனது மூர் (அல்லது துருக்கன்) தன்னை விட்டு, தனது மனைவி மற்றும் குழந்தைகளிடம் (ஒருவேளை ஆப்பிரிக்காவில்) திரும்பிச் செல்ல நினைப்பதை அறிந்தபோது, அதை ஏற்கவில்லை.
அவனை முற்றிலும் இழக்க விரும்பாததால், அவன் இறக்கும்படி செய்து, அவனது மண்டையோட்டை ஒரு குவளையாகப் பயன்படுத்தி, அதில் துளசியை நட்டு ஜன்னலில் வைத்தாள்.
எதிர்காலத்தில், கலைஞர்கள் தனது மற்றும் அவனது உருவத்தில் ஒரு ஜோடி குவளைகளை உருவாக்குவார்கள் என்று அவள் கற்பனை செய்தாள்.
எனவே, வாழ்க்கையில் சாத்தியமாகாதவை, இறப்புக்குப் பின் என்றென்றும் ஒன்றாக இருக்கும், ஒருவரை ஒருவர் நோக்கியபடி செதுக்கப்பட்ட தலைகளாக. இவை பீங்கான் குவளைகளாக புகழ்பெற்றவை, மிகவும் கற்பனைத்திறமாக அலங்கரிக்கப்பட்டவை.
எழுத்தாளர் ஜியோவானி போக்காசியோ, தனது டெகாமரோன் என்ற படைப்பில், மெசினாவில் நடந்த ஒரு ஒத்த கதையை, வேறுபட்ட முடிவுடன் கூறுகிறார்.
துருக்கன் தலை மற்றும் துளசி
மோரோ தலைகளுக்கான பாடல்
பல்லவி:
நான் சொன்னேன் "தங்கு" என்று, நீ பதிலளித்தாய் "இல்லை".
துருக்கன் தலை மற்றும் துளசியின் தலைமுடி.
துளசியை ஜன்னலில் வைத்தேன்,
உன் மண்டையோட்டுக்குள் ஒரு குவளை போல.
நான் சொன்னேன் "தங்கு" என்று, நீ பதிலளித்தாய் "இல்லை".
நான் சொன்னேன் "தங்கு" என்று, நீ பதிலளித்தாய் "இல்லை".
நீ பதிலளித்தாய் "இல்லை, இல்லை, இல்லை".
ஏன் பதிலளித்தாய் இல்லை?
I
ஆப்பிரிக்காவுக்கு நீ தப்பிச் செல்ல விரும்பினாய்,
பாலர்மோவின் கல்சாவை கைவிட விரும்பினாய்.
காதலுக்காக, காதலே, நான் என் தலையை இழந்தேன்.
அதை நினைத்து நீ சொன்னாய் "போதும்".
காதலியே, நான் உன்னைக் காதலித்தேன், நாம் காதலர்களாக இருந்தோம்:
பொறாமை பலரையும் பலரையும் அழித்தது.
நீ என்னை விரும்பினாய், நான் சொன்னேன் "ஆம்".
என்னை கைவிடுவது, ஏன்? ஏன்?
II
உன் காதல் பொய்யானது, முகமூடி மட்டுமே,
நான் ஒரு ராணி என்று நினைத்தேன், வேலைக்காரி அல்ல.
ஒரு குவளை மட்டுமே எனக்கு மிச்சமாக உள்ளது, நான் பரிதாபமாக,
ஒவ்வொரு காலையும் கண்ணீரால் அதை பாய்ச்சுகிறேன்.
துருக்கன் தலை, நீ, களிமண்ணால் ஆனவன்.
களிமண்ணால் என்னையும் செய்ய வேண்டும்.
உன்னருகில், காதலே, இறந்தாலும்,
தலைக்கு தலை நாம் ஒருவரை ஒருவர் பார்ப்போம்.
III
மோன்ரியலில் களிமண்ணால் செய்யப்பட்டது.
புர்ஜியோவில் பச்சை, கடலின் நீலத்தில்.
சிக்லி மற்றும் காஸ்டல்புவோனோவில் அதை உண்ணலாம்.
கலைஞன் அதை அழகாகவும் உருவாக்குகிறான்.
சாண்டோ ஸ்டெஃபனோவில் பெரியதாக செய்கிறார்கள்.
சியாக்காவில் பிரகாசமான வைரம்போல் ஒளிர்கிறது.
கால்டஜிரோனே, முதன்மை உன்னுடையது.
ஒவ்வொருவரும் அதை மேசையின் மேல் வைத்திருக்கிறார்கள்.
Note sulla traduzione:
Parole come "basilico" (துளசி, tulasi), "terracotta" (களிமண், kaḷimaṇ), e "comò" (மேசை, mēcai, inteso come mobile) sono state adattate usando termini tamil comuni o descrittivi. Alcuni concetti, come l'invidia (பொறாமை, poṟāmai) o "facciata" (முகமூடி, mukamūṭi), sono stati espressi con equivalenti tamil che ne catturano il significato. I nomi propri (Monreale, Burgio, ecc.) sono stati mantenuti invariati per preservare il contesto geografico.
.png)
CODE QR di questo Post
Suggerimenti e consigli per approfondire la leggenda delle "Teste di Moro" forniti dalla Intelligenza Artificiale GROK appositamente interpellata.
Per approfondire la leggenda delle "Teste di Moro" in Sicilia, un simbolo culturale e artistico profondamente radicato nella tradizione siciliana, ti consiglio alcuni libri che trattano la storia, l'arte e il folklore dell'isola, con focus su leggende, tradizioni e ceramiche. La leggenda delle Teste di Moro, legata a una storia d’amore e vendetta tra una giovane siciliana e un moro durante la dominazione araba, è spesso esplorata in contesti di antropologia, storia dell’arte e cultura popolare. Ecco una lista di libri utili, con una breve descrizione del loro contenuto:
- "La Sicilia delle leggende" di Rosario La Duca
- Descrizione: Questo libro raccoglie miti, leggende e racconti popolari siciliani, includendo storie come quella delle Teste di Moro. La Duca esplora il folklore siciliano con un approccio storico e antropologico, collegando le leggende a eventi storici come la dominazione araba in Sicilia (IX-XI secolo).
- Perché leggerlo: Offre un contesto culturale per comprendere l’origine della leggenda e il suo legame con la storia siciliana.
- Dove trovarlo: Disponibile in librerie specializzate in storia siciliana o su piattaforme come Amazon.it o IBS.
- "Storia della Sicilia: Dalle origini ai giorni nostri" di Ignazio Buttitta
- Descrizione: Un saggio che analizza la storia siciliana attraverso le sue stratificazioni culturali, comprese le influenze arabe che hanno plasmato tradizioni come quella delle Teste di Moro. Buttitta, antropologo, dedica spazio al folklore e alle arti popolari, inclusa la ceramica di Caltagirone, dove le Teste di Moro sono un’icona.
- Perché leggerlo: Approfondisce il contesto storico della dominazione araba, fondamentale per capire la leggenda.
- Dove trovarlo: Reperibile in biblioteche universitarie o su siti come Feltrinelli o Mondadori Store.
- "Ceramiche di Sicilia" di Antonino Ragona
- Descrizione: Questo libro si concentra sulla tradizione ceramica siciliana, in particolare quella di Caltagirone, Sciacca e Santo Stefano di Camastra, dove le Teste di Moro sono un prodotto artigianale di spicco. Include riferimenti alla loro origine leggendaria e al significato simbolico.
- Perché leggerlo: È ideale per chi vuole esplorare l’aspetto artistico delle Teste di Moro, dalla loro creazione alla simbologia.
- Dove trovarlo: Disponibile in negozi specializzati in arte siciliana o online (es. Libreria Universitaria).
- "Miti e leggende di Sicilia" di Salvatore Spoto
- Descrizione: Una raccolta di storie popolari siciliane che include la leggenda delle Teste di Moro, narrata con dettagli su come si è tramandata oralmente e il suo impatto sulla cultura popolare. Il libro è accessibile e ricco di aneddoti.
- Perché leggerlo: Perfetto per un approccio narrativo e leggero, ma comunque ben documentato.
- Dove trovarlo: Facilmente reperibile su Amazon, IBS o in librerie locali siciliane.
- "Il giardino incantato: Storie, miti e leggende della Sicilia medievale" di Santi Correnti
- Descrizione: Santi Correnti, storico siciliano, esplora il periodo medievale dell’isola, con particolare attenzione alle influenze arabe e normanne. La leggenda delle Teste di Moro è contestualizzata come parte del patrimonio culturale siculo-arabo.
- Perché leggerlo: Offre una prospettiva storica rigorosa, con spunti sul sincretismo culturale che ha dato vita alla leggenda.
- Dove trovarlo: Disponibile in biblioteche o su piattaforme come AbeBooks per edizioni usate.
- "Sicilia: L’isola e il sogno" di Giuseppe Quatriglio
- Descrizione: Questo libro combina storia, arte e leggende siciliane, con cenni alla tradizione delle Teste di Moro come simbolo di amore, gelosia e multiculturalismo. È un testo che unisce narrazione e analisi culturale.
- Perché leggerlo: Utile per chi cerca un approccio letterario e poetico alla leggenda.
- Dove trovarlo: Reperibile su siti come LaFeltrinelli o in librerie specializzate.
Consigli aggiuntivi:
- Musei e archivi: Per un approfondimento pratico, ti suggerisco di visitare (o consultare online) il Museo della Ceramica di Caltagirone, che ha sezioni dedicate alle Teste di Moro, con spiegazioni sulla loro storia e produzione artigianale.
- Ricerca accademica: Puoi cercare articoli su piattaforme come JSTOR o Google Scholar usando parole chiave come “Teste di Moro Sicilia”, “ceramica siciliana” o “leggende siculo-arabe”.
- Blog e risorse online: Siti come il tuo “Archivio e Pensamenti” o altri blog siciliani (es. SiciliaFan o Visit Sicily) spesso pubblicano articoli sulla leggenda, che possono integrare la lettura dei libri.
*
Nota del blogger "Archivio e Pensamenti"
Ai suggerimenti dell'Intelligenza Artificiale aggiungerei il recente libro di Sara Favarò,
Le Teste di Moro e il basilico, Di Girolamo Editore, Trapani 2024, reperibile nelle librerie fisiche
oppure on line ordinandolo su IBIS
Iscriviti a:
Commenti (Atom)